‘Grond moet minder waard worden’

Susan Drion deed onderzoek naar alternatieve financiering voor de landbouw. Stijgende grondprijzen zijn mooi voor de grondeigenaar, maar het verdienmodel voor een hectare grond is lastig te realiseren en dus te financieren, concludeerde ze. Tijd voor een ander financieringsmodel voor de landbouw.

Wat moet er veranderen aan het huidige systeem?
“Er is niet één oplossing voor de hele sector. Voor mijn onderzoek sprak ik met verschillende pioniers, boeren die vanuit de kracht van hun eigen bedrijf geld vrij weten te maken. Bijvoorbeeld via erfpachtconstructies, crowdfunding of met een andere vorm van eigenaarschap. Dit waren vooral boeren die op een meer duurzame manier willen gaan boeren, daar was mijn onderzoek ook op gericht.”

Heeft het ‘ouderwetse’ financieren via de bank zijn langste tijd gehad?
“Lastig om te zeggen, ik denk dat een financiering bij de bank minder vanzelfsprekend gaat worden. Voor sommige boeren is het nog steeds een goede optie. Maar ook het stapelen van financieringen, een samenwerking tussen banken en alternatieve manieren zijn oplossingen.”

Bieden dat soort oplossingen mogelijkheden voor alle boeren?
“Als boer en ondernemer moet je de financieringsvorm kiezen die bij je past. Veel nieuwe vormen zijn gebaseerd op goodwill van investeerders en particulieren. Boeren die een goed verhaal achter hun product hebben, kunnen daar meerwaarde voor creëren. Die kunnen rekenen op steun. Bovendien kost alternatieve financiering veel tijd. Boeren kunnen crowdfunding ook overlaten aan een bedrijf. Een speciale crowdfundingsinstantie voor de landbouw bestaat nog niet, maar dat zou misschien wel een oplossing zijn.”

Erfpachtconstructies bestaan al heel lang, is dat een goede vorm?
“Een boer moet de zekerheid hebben dat hij de grond kan gebruiken, daarvoor hoeft hij het niet per se in eigendom te hebben. Dan is erfpacht een goede manier, maar ook de pachtprijs, de canon, is hier nog steeds erg hoog. Daarmee blijft het probleem van de hoge grond- en pachtprijzen bestaan.”

Hoe kun je dit probleem dan wel oplossen?
“Het klinkt misschien gek, maar dan zou grond in waarde moeten dalen. De grondmarkt zou niet langer bepalend moeten zijn voor de verkoopprijs, maar de productie die je op een hectare kan realiseren. Dat zou de overheid bijvoorbeeld kunnen reguleren.”