Dit jaar is de melkproductie op de bedrijven flink toegenomen. Daardoor worden een aantal vaste lasten over meer kilo's melk verspreid. De melkprijs voor 2016 is begroot op €29,25 per 100 kilo melk.
Voordelen groot bedrijf
Uit de analyse van de cijfers blijkt dat de kritieke melkprijs op de grote bedrijven lager ligt dan op de kleine en middelgrote (zie tabel). Dit jaar realiseren de grote bedrijven een kritieke melkprijs van €32,62 per 100 kilo melk. Bij de groep kleinste bedrijven is dat met €34,64 ruim €2 méér. Grote bedrijven zijn dus beter bestand tegen lage melkprijzen dan de andere twee categorieën. Dat is voor het gemiddelde bedrijf; in individuele situaties kan het verhaal natuurlijk anders zijn, bijvoorbeeld bij forse groei of als niet de hele stalruimte kan worden benut.
De grote bedrijven weten vooral voordelen te realiseren bij uitgaven voor onroerende zaken. Dat zijn onder andere onderhoud van de melkinstallatie, waterschapslasten en verzekeringen. Ook werk door derden en algemene kosten liggen een stuk lager. Bij die laatste post pakt de elektriciteitsrekening voor grootgebruikers per koe een stuk voordeliger uit. Een belangrijke post is ook privé; doordat de privé-uitgaven over meer kilo’s melk uitgesmeerd worden, zijn ze gemiddeld relatief lager dan op de kleinere bedrijven.
Grote bedrijven hebben echter ook nadelen; zo liggen de voerkosten een stuk hoger en waren ze vorig jaar meer kwijt aan lease van melkquotum en betalen van superheffing. Ook de kosten voor de financiering (rente en aflossing) liggen op een hoger niveau. Bovendien hebben deze bedrijven gemiddeld wat lagere overige bedrijfsopbrengsten.
Opvallend is dat de grote bedrijven gemiddeld een lagere melkprijs ontvangen. Dit jaar scheelt dat ongeveer €0,50 met de middelgroep en €0,69 met de kleinste bedrijven. Op de grote bedrijven zijn de gehaltes van de melk gemiddeld wat lager: de kleinste bedrijven hebben 3,57% eiwit en de grotere 3,52%. Bij het vetgehalte is het zelfs 4,49% versus 4,37%. Verder missen de grote bedrijven vaker de premie voor weidegang.
Schuld rekening-courant
Een ander criterium dat iets zegt over de weerbaarheid tegen de lage prijzen is de schuld in rekening-courant. Simpel gezegd: hoe ver mag de lopende rekening oplopen voordat problemen met de bank ontstaan. In de praktijk hanteert Flynth een maximum van 10 cent per kilo melk. In dit overzicht zien alle drie de typen bedrijven hun schuld toenemen: van 3 cent in 2015 naar 7 en 8 cent in 2016. De kleinste bedrijven hebben daarbij een cent hogere schuld. Dat is per kilo melk, dus in absolute aantallen is de schuld nog steeds het kleinst. Overigens is uit dit overzicht niet te halen of bedrijven al zijn bijgefinancierd of op andere manieren de schuld is teruggebracht.
Ook de hoogte van het lang vreemd vermogen is een indicator. Die is echter meer structureel en minder afhankelijk van een paar goed of slechte jaren. Grote bedrijven hebben meer vreemd vermogen per kilo melk. Wel is bij alle drie de categorieën het vreemd vermogen per kilo melk gedaald. Dat is te danken aan een hogere productie; de totale schuld per bedrijf bleef namelijk nagenoeg gelijk.