Melkveehouderij is een business waarin goed te verdienen is”, stelt Kestutis Palciauskas. Dat hij geld verdient, stralen zijn bedrijf en woning wel uit. Alles zit strak in de verf, rondom de stallen ligt een zee van betonverharding en geen van de trekkers is ouder dan vijf jaar. De woning is ook niet bepaald sobertjes ingericht. Het vee blaakt van gezondheid. Het enige minpuntje is de bevuiling van de ligboxen. Dat ziet de vakman ook: “Dat staat me niet aan. Zo nat als de herfst dit jaar is, heb ik nog niet eerder meegemaakt. We weiden normaal 20 uur per dag van april tot eind november, nu hebben we ze noodgedwongen al op 3 oktober moeten opstallen en zijn ze ineens op winterrantsoen gegaan. De koeien zijn nu, enkele dagen later, nog dun op de mest van het najaarsgras. Over een week ken je het hier niet weer.”

Goedkope start

De Litouwer kreeg in 1994 van zijn grootouders 21 hectare grasland. Daarop startte hij met enkele koeien en breidde gestaag uit, meestal volledig vanuit de cashflow. Alleen bij de bouw van een nieuwe ligboxenstal moest hij in 2005 een ton lenen van de bank, af te lossen in vijf jaar bij een rente van 7%. Door de hoge EU-subsidies, rond 30% op investeringen die de bedrijfsstructuur verbeteren, was die lening in 2007 afgelost.

Nu heeft hij 240 hectare in eigendom, melkt krap 150 koeien en is vrij van financiering. De laatste hand wordt gelegd aan de bouw van een jongveestal met 120 plaatsen, zodat het gesleep van vee tussen twee aangrenzende locaties dit jaar eindigt. “We investeren nu vooral in makkelijker en efficiënter werken. Voeren op twee locaties vreet tijd en geld”, zegt zijn vrouw Ingrida.

Arbeid nog weinig efficient

De nadruk op verbetering van de arbeidsefficiëntie klinkt vreemd. De lonen in dit voormalige oostblokland liggen immers ver onder die in West-Europa. De ondernemers hebben vijf mensen fulltime, dus voor 45 uur per week, op de loonlijst staan, waarvan drie melkers en twee allround-medewerkers. De totale loonsom blijft echter onder de € 6.500 per maand. “De lonen stijgen snel”, zegt Ingrida. “Veel Litouwers zijn naar Duitsland en de Scandinavische landen vertrokken.” Het vinden van melkers wordt moeilijker, merkt ze. De generatie die nog op de sovchozen werkte, gaat nu met pensioen en er is weinig instroom in de landbouw. “De kennis en vaardigheden verdwijnen. Daarom investeren we in het verminderen van de arbeidsbehoefte.”