Melkvee100Plus News, knowledge & career

Biologisch en toch ruim 1.300 melkkoeien
Artikelen Theo Brummelaar 3 jan 2018
Show article

In het fraaie merengebied van Zuid-Zweden begonnen 8 compagnons in 2009 een ambitieus en biologisch melkveeproject. Boerderij ging op bezoek.

Lars Svensson (60) is CEO van Vadsbo Växtodling in het Zweedse Mariestad (8 bio-boeren zijn eigenaar). Het bedrijf bestaat uit een bio-akkerbouw- en een bio-melkveetak. Ook is Vadsbo 50% eigenaar van een biogasinstallatie. Er is 2.700 hectare land.
Lars Svensson (60) is CEO van Vadsbo Växtodling in het Zweedse Mariestad (8 bio-boeren zijn eigenaar). Het bedrijf bestaat uit een bio-akkerbouw- en een bio-melkveetak. Ook is Vadsbo 50% eigenaar van een biogasinstallatie. Er is 2.700 hectare land.
Er zitten vooral akkerbouwers in de bv. Vandaar de grote hoeveelheid land. De bio-melkveetak heet Vadsbo Mjölk en telt 1.340 melkkoeien en 360 stuks jongvee. Het ambitieuze, grote én biologische melkveeproject bestaat pas sinds 2009.
Er zitten vooral akkerbouwers in de bv. Vandaar de grote hoeveelheid land. De bio-melkveetak heet Vadsbo Mjölk en telt 1.340 melkkoeien en 360 stuks jongvee. Het ambitieuze, grote én biologische melkveeproject bestaat pas sinds 2009.
Het bedrijf ligt in het bosrijke merengebied van Zuid-Zweden. Ongeveer tussen Het Vänern- en het Vätternmeer in. Op zo'n 1.100 tot 1.200 kilometer afstand van Nederland. De weilanden en het erf zijn omgeven door dennenbossen.
Het bedrijf ligt in het bosrijke merengebied van Zuid-Zweden. Ongeveer tussen Het Vänern- en het Vätternmeer in. Op zo'n 1.100 tot 1.200 kilometer afstand van Nederland. De weilanden en het erf zijn omgeven door dennenbossen.
Rode, typisch Zweedse gebouwen. Hier houdt Svensson 1.340 melkkoeien. Biologisch. Hij voldoet aan de bio-norm van 2 hectare per koe . Op grote schaal biologisch boeren was dé uitdaging. We wilden weten of het werkt en of er markt voor is in Zweden.
Rode, typisch Zweedse gebouwen. Hier houdt Svensson 1.340 melkkoeien. Biologisch. Hij voldoet aan de bio-norm van 2 hectare per koe . Op grote schaal biologisch boeren was dé uitdaging. We wilden weten of het werkt en of er markt voor is in Zweden.
De melkkoeien staan in drie van deze stallen, parallel aan elkaar. Met de melkstal in de middelste. De stallen zijn via een horizontale gang met elkaar verbonden. De koeien zijn in groepen van 160 gehuisvest.
De melkkoeien staan in drie van deze stallen, parallel aan elkaar. Met de melkstal in de middelste. De stallen zijn via een horizontale gang met elkaar verbonden. De koeien zijn in groepen van 160 gehuisvest.
De koeien worden gevoerd. De biologische veestapel bestaat voor de ene helft uit Zweeds Roodbont en voor de andere helft uit Holsteins. Wat opvalt is dat de stallen goed en degelijk zijn, maar dat ze niet al te veel tierelantijntjes hebben.
De koeien worden gevoerd. De biologische veestapel bestaat voor de ene helft uit Zweeds Roodbont en voor de andere helft uit Holsteins. Wat opvalt is dat de stallen goed en degelijk zijn, maar dat ze niet al te veel tierelantijntjes hebben.
Met zoveel akkerbouwers in de bv is er grond genoeg om qua voer zelfvoorzienend te zijn. De bv heeft onder meer 800 hectare grasland (kuilvoer), 420 hectare tarwe, 450 hectare gerst en haver,100 hectare rogge en 250 hectare bonen.
Met zoveel akkerbouwers in de bv is er grond genoeg om qua voer zelfvoorzienend te zijn. De bv heeft onder meer 800 hectare grasland (kuilvoer), 420 hectare tarwe, 450 hectare gerst en haver,100 hectare rogge en 250 hectare bonen.
Zoals gezegd bestaat de helft van de veestapel uit Holsteins. Vet en eiwit is lager dan bij Zweeds Roodbont, maar de melkproductie ligt wel 1.000 kg per jaar hoger.
Zoals gezegd bestaat de helft van de veestapel uit Holsteins. Vet en eiwit is lager dan bij Zweeds Roodbont, maar de melkproductie ligt wel 1.000 kg per jaar hoger.
Al met al is er meer dan genoeg voer. In een normaal jaar heeft Svensson 4.000 tot 4.500 ton per jaar nodig. Daar zit hij meestal iets boven. 2017 was zelfs een heel goed jaar. De oogst kwam uit op 6.300 ton. Svensson koopt vaak alleen wat soja aan.
Al met al is er meer dan genoeg voer. In een normaal jaar heeft Svensson 4.000 tot 4.500 ton per jaar nodig. Daar zit hij meestal iets boven. 2017 was zelfs een heel goed jaar. De oogst kwam uit op 6.300 ton. Svensson koopt vaak alleen wat soja aan.
Mest wordt vrijwel direct naar een biogasinstalatie gepompt. Vervolgens komt er schone mest van betere kwaliteit terug op eigen land. Het biogas wordt gebruikt voor bussen in de stad Karlstad. Subsidie zorgt voor licht rendement van de installatie.
Mest wordt vrijwel direct naar een biogasinstalatie gepompt. Vervolgens komt er schone mest van betere kwaliteit terug op eigen land. Het biogas wordt gebruikt voor bussen in de stad Karlstad. Subsidie zorgt voor licht rendement van de installatie.
De koeien worden gemolken in deze 60-stands melkcarrousel. De jaarlijkse productie op dit bedrijf is maar liefst 12.000 ton melk. De melkers komen niet uit Zweden, maar uit Litouwen.
De koeien worden gemolken in deze 60-stands melkcarrousel. De jaarlijkse productie op dit bedrijf is maar liefst 12.000 ton melk. De melkers komen niet uit Zweden, maar uit Litouwen.
Rechts de wachtruimte, links de terugloopgang van de carrousel. Echte automatisering ontbreekt, op separatiepoorten na. Het maakt – in combinatie met de schaalgrootte – dat de stal naar Zweedse maatstaven twee keer zo goedkoop is: €5.100 per plaats.
Rechts de wachtruimte, links de terugloopgang van de carrousel. Echte automatisering ontbreekt, op separatiepoorten na. Het maakt – in combinatie met de schaalgrootte – dat de stal naar Zweedse maatstaven twee keer zo goedkoop is: €5.100 per plaats.
Drukte in de carrousel. Vanuit Nederlandse perspectief is €5.100 bij deze bedrijfsgrootte duur, maar stallenbouw is in Zweden vrij prijzig. Dat heeft met veel betongebruik en klimaatmaatregelen te maken. Al zijn strenge winters hier niet standaard.
Drukte in de carrousel. Vanuit Nederlandse perspectief is €5.100 bij deze bedrijfsgrootte duur, maar stallenbouw is in Zweden vrij prijzig. Dat heeft met veel betongebruik en klimaatmaatregelen te maken. Al zijn strenge winters hier niet standaard.
Geen automatisering, maar arbeid en dus veel auto's op het erf. De carrousel draait op Litouwse melkers. Zweedse melkers zijn beperkt beschikbaar en zijn ook duurder. De carrousel bevalt erg goed. Met voldoende personeel is het een ideaal systeem.
Geen automatisering, maar arbeid en dus veel auto's op het erf. De carrousel draait op Litouwse melkers. Zweedse melkers zijn beperkt beschikbaar en zijn ook duurder. De carrousel bevalt erg goed. Met voldoende personeel is het een ideaal systeem.
De verschillende stallen zijn via deze gangen met elkaar verbonden. Zo kunnen alle koeien in de middelste stal gemolken worden.
De verschillende stallen zijn via deze gangen met elkaar verbonden. Zo kunnen alle koeien in de middelste stal gemolken worden.
Zo ziet dat er van binnen uit. Hier ligt een gewone roostervloer. Net als in de wachtruimte en in de terugloopgang. De mest gaat direct naar het mestbassin op het erf, want ondergrond mest opslaan is verboden in Zweden.
Zo ziet dat er van binnen uit. Hier ligt een gewone roostervloer. Net als in de wachtruimte en in de terugloopgang. De mest gaat direct naar het mestbassin op het erf, want ondergrond mest opslaan is verboden in Zweden.
Strenge milieueisen zoals in Nederland zijn er niet echt. Omdat ondergrondse mestopslag wél verboden is, lopen koeien op dichte, betonnen vloeren. Er zijn vaste mestschuiven. Vriezen doet het overigens zelden in de stal. Ondanks het koudere klimaat.
Strenge milieueisen zoals in Nederland zijn er niet echt. Omdat ondergrondse mestopslag wél verboden is, lopen koeien op dichte, betonnen vloeren. Er zijn vaste mestschuiven. Vriezen doet het overigens zelden in de stal. Ondanks het koudere klimaat.
De koeien liggen op rubber matten met zaagsel. Welzijnseisen zijn er wel degelijk ook in Zweden. De boxen moeten minimaal 1,20 meter breed zijn. Ook is 5 maanden weidegang verplicht en zijn er nog enkele andere welzijnseisen.
De koeien liggen op rubber matten met zaagsel. Welzijnseisen zijn er wel degelijk ook in Zweden. De boxen moeten minimaal 1,20 meter breed zijn. Ook is 5 maanden weidegang verplicht en zijn er nog enkele andere welzijnseisen.
Een van de vele sleufsilo's op het erf. De schaalgrootte van het bedrijf wordt op dit deel van het erf helemaal duidelijk. Dit zijn geen 'muurtjes' van 1,5 meter hoog.
Een van de vele sleufsilo's op het erf. De schaalgrootte van het bedrijf wordt op dit deel van het erf helemaal duidelijk. Dit zijn geen 'muurtjes' van 1,5 meter hoog.
Een 'kleine' opslagloods....
Een 'kleine' opslagloods....
De grote, zilverkleurige silo's bevinden zich aan de voorkant van het erf. Nog voor de ligboxenstallen.
De grote, zilverkleurige silo's bevinden zich aan de voorkant van het erf. Nog voor de ligboxenstallen.
Helemaal rechts op het erf staat een jongveestal met daarvoor rijen igloboxen voor de kalveren. Deze kalveren gaan altijd naar een opfokbedrijf en komen later als vaars terug.
Helemaal rechts op het erf staat een jongveestal met daarvoor rijen igloboxen voor de kalveren. Deze kalveren gaan altijd naar een opfokbedrijf en komen later als vaars terug.
Melk gaat niet naar Arla, maar naar Skånemejerier. Dit bedrijf – vooral actief in Zuid-Zweden – heeft 15% van de markt in handen. Svensson ziet een opgaande tendens voor de biologische zuivelmarkt. De bio-melkprijs is veel stabieler dan de gangbare.
Melk gaat niet naar Arla, maar naar Skånemejerier. Dit bedrijf – vooral actief in Zuid-Zweden – heeft 15% van de markt in handen. Svensson ziet een opgaande tendens voor de biologische zuivelmarkt. De bio-melkprijs is veel stabieler dan de gangbare.
De reden? Alle zuivel blijft in eigen land en daardoor zijn de pieken en dalen veel minder extreem. Bovendien is de Zweedse consument toenemend bereid om extra voor bio-zuivel te betalen. De biologische markt groeit sinds 2013 jaarlijks met 25%.
De reden? Alle zuivel blijft in eigen land en daardoor zijn de pieken en dalen veel minder extreem. Bovendien is de Zweedse consument toenemend bereid om extra voor bio-zuivel te betalen. De biologische markt groeit sinds 2013 jaarlijks met 25%.

Gerelateerde artikelen

Reageren

U kunt alleen reageren wanneer u ingelogd bent met uw account. Heeft u nog geen account, meld u dan aan.