Doorgaan naar artikel

‘Zand in de koeienboxen onze beste beslissing ooit’

Foto: Henk Riswick

Foto: Henk Riswick

Vier jaar geleden namen Anke Zijlstra en Alice Booij een nieuwe stal met automatisch melken in gebruik. Zand in de box en weidegang staan centraal.

“Zand in de boxen van de koeien is nog altijd onze beste beslissing ooit. We waren al overtuigd van zand, maar het pakt écht goed uit”, geeft Anke Zijlstra aan als ze praat over de stal die oktober 2016 in gebruik werd genomen.

Lagere kostprijs per liter melk

Alice Booij vult aan: “Er komen op ons bedrijf veel collega’s die zand overwegen. Vaak vol vooroordelen over zand. Niet in de box, daar twijfelt bijna niemand aan, maar wel over de verwerking van mest met zand. Met de nieuwbouw hebben we hier met een spoelgoot en bezinkbak op voorgesorteerd. Dat werkt. Het geeft wel hogere investeringen, maar daartegenover staat een lagere kostprijs per liter melk, mede dankzij betere gezondheid en meer levensduur. Nou, ik kan je zeggen, tegen alle vooroordelen die er zijn over zand heb ik maar één antwoord: kijk eens naar de koeien.”

Bemesting

Zand in de ligboxen keert geregeld terug in het betoog van de vrouwen. Zo merken ze dat ze verschillende soorten mest creëren door het laten bezinken van het zand. De organische stof in de mest bindt min of meer aan het zand. Alice: “Dat gaat vroeg in het seizoen over het gras. De dunne fractie volgt later met sleepslangen. De loonwerker heeft nooit iets gezegd over problemen met zand in de machines. En we realiseren nu veel gemakkelijker het beoogde ruweiwit in het voorjaarsgras.”

Anke Zijlstra (51, rechts) heeft samen met Alice Booij (54) een melkveebedrijf in Noordwolde (Fr.). – Foto: Henk Riswick

In de nieuwe stal werd alles anders. Alice: “We wilden bij het inmelken niemand op het bedrijf. Geen aannemers, geen installateurs, niks. Volledige rust zodat wij konden focussen op de koeien. Die wenden razendsnel. Binnen een paar dagen kenden de meeste het trucje al.” Anke vult aan: “Voordeel van starten in de herfst is dat de koeien dan binnen zijn en landwerk niet afleidt. Wij raden iedereen aan om in het najaar te starten als je overgaat naar een nieuwe stal of melksysteem.”

Weidegang

In 2017 is de eerste snede gemaaid en daarna begon de weidegang. “Dat was wel een dingetje hoor. Je hebt het systeem net in de vingers en dan ga je dat weer veranderen. We leerden om de koeien zelf hun eigen gang te laten gaan. In de stal doen ze hun rondje en je moet de weide eigenlijk zien als een flinke verlenging van je stal. Laat de koeien met rust en ze vinden hun ritme wel.”

Ondanks dat een robot de koeien melkt, is er geen selectiepoort. De deur staat altijd open, 24 uur per dag. In de stal ligt wel altijd voer voor het voerhek als stimulans om terug te keren. “In het begin zagen we de koeien als koppel naar buiten gaan en weer terugkeren. Nu zijn dat meer groepjes. Een koe gaat zelden alleen naar binnen of naar buiten, maar dat de hele kudde in een keer beweegt, is wel over”, ervaart Anke.

Gezondheid

Dat de koeien graag binnen komen, komt ook door het zand in de box. “Tijdens de hete zomers van 2018 en 2019 zagen we dat de koeien graag in het zand gaan liggen. Dat is koel. In de oude stal bleven de koeien in de box staan bij warm weer”, weet Alice.

Een van de aanpassingen die de vrouwen doorvoerden in de nieuwe stal zijn de zeven ventilatoren, voor goed € 5.000. Deze blazen niet in de lengterichting maar ondersteunen de natuurlijke dwarsventilatie. De open nok voert de lucht af.

‘We zijn gestopt met antibiotica, teatsealers en sprayen. Dat scheelt een hoop geld’

Tijdens de weidegang ligt het aantal melkingen rond 2,8. Dat komt ook omdat er flink overcapaciteit is met de dubbele MIone op 70 melkgevende dieren. De melkrobot werkt goed. Het celgetal ligt tussen 50 en 100. Nog een voordeel van zand. Want dat is anorganisch en zo vormt de boxbedekking geen voedingsbodem voor bacteriën en is dus geen besmettingsbron. Anke: “Vorig jaar waren er maar twee mastitisgevallen. We zijn gestopt met droogzetantibiotica en teatsealers. De dierdagdosering ligt op 0,3. Ook sprayen we niet meer. Dat scheelt echt veel geld want de spray zat overal, behalve waar het zitten moest. Voetbaden zijn trouwens ook exit.”

Stallayout

De droge koeien en de afkalfruimte zijn achter de robots. “Een duur stukje stal”, zegt Alice, “maar voor een stressvrije afkalflijn is deze opzet prima. En het bevalt super. Koeien kalven snel en gemakkelijk af en we hebben zelden een dood kalf. We hadden graag nog iets meer plaatsen gehad. Nu zijn er dertien, maar soms is dat nog te weinig. We willen graag de hoogdrachtige pinken de laatste zes weken bij de droge koeien laten. Als dat niet lukt, houden we ze in de oude stal. Dat is niet ideaal. Met meer ruimte bij de droge koeien hadden we dat volledig kunnen doorvoeren.”

Zakelijke beslissing

Buiten de stal om zijn er wel veranderingen. Zo krijgen ze nu onafhankelijk rantsoenadvies van Euro Koe-Idee en bestellen ze hun op maat gemaakte brok op mijnvoer.nl. Binnen dezelfde dierenartspraktijk is overgeschakeld naar een andere dierenarts, die de dames weer scherp houdt. De laatste maar zeker niet onbelangrijke verandering is de overstap van FrieslandCampina naar A-ware. Alice: “Dat heeft een paar nachten slaap gekost hoor. Maar het is een ondernemersbeslissing. A-ware zocht toen nog naar leveranciers voor Albert Heijn-melk en de voorwaarden daarvoor pasten ons als een jas. Als onze melk witter is en een verhaal heeft, moet je dat uit de markt kunnen halen. A-ware lukt dat.”

Bedrijf: Lucky Holsteins, Noordwolde (Fr.)

80 melk- en kalfkoeien
35 stuks jongvee
10.500 kilo melk per koe
4,35% melkvet
3,54% melkeiwit
7 ha mais
15 ha beheersgras
35 ha regulier grasland

Share this

Gerelateerde artikelen

Beheer
WP Admin