Onderzoek van de Amerikaan Richard Stup heeft in de VS de invoering van protocollen in een stroomversnelling gebracht. In de VS worden dit SOP’s genoemd (standard operation procedures). Stup wordt nog altijd gezien als autoriteit op dit gebied. Hij stelt dat hoe meer consistent wordt gewerkt, hoe beter het is voor de koeien en voor het technisch en financieel resultaat. Hij heeft geen directe cijfers over de economische voordelen, maar uit Deens onderzoek blijkt dat de melkproductie bij melken volgens een protocol ruim 10 procent hoger ligt.
Op bedrijven in de Verenigde Staten die consequent met protocollen werken, is er volgens Stup een duidelijke hiërarchie in het werk met mensen met meer en minder verantwoordelijkheden en mensen die laag- of zelfs ongeschoold werk doen. Maar ook kleinere bedrijven maken daar gebruik van protocollen, omdat medewerkers het handig vinden als opdrachten duidelijk omschreven staan.
Noodzaak protocollen niet gezien
Ondanks de groei van de melkveebedrijven en de toegenomen aandacht voor arbeid worden protocollen in Nederland maar op een beperkt aantal bedrijven toegepast. Meerdere geraadpleegde deskundigen zeggen desgevraagd nauwelijks protocollen tegen te komen. “De noodzaak wordt niet als groot gezien”, zegt Jan Hulsen van Vetvice. “Het heeft ook te maken met de structuur. In de Verenigde Staten zijn er
bedrijven met 1.000 koeien en veel wisselend personeel dat eenvoudig werk uitvoert.” Daar komt bij dat personeel niet altijd Engels verstaat. Overigens spreekt Hulsen liever van ‘standaardwerkwijzen’. “Een protocol is dwingend en kan weerstand oproepen.”
Ook Jan Dortmans, DLV-adviseur financieel management, ziet weinig ondernemers doorpakken. Hij is kartrekker geweest bij een netwerkgroep rond protocollair werken. “Ze zagen er wel de noodzaak van in, maar bij de helft is het toch verwaterd.” Hij ziet wel verschillen tussen typen bedrijven: hoe meer wisselingen in personeel en hoe minder meedenkend dat is, hoe eerder melkveehouders met protocollen aan de slag gaan. Zelf scherp blijven, een evaluatiestructuur aanbrengen en voortgangsgesprekken met personeel vergroten volgens hem de kans op consequente toepassing.